Phân hóa học là gì? Phân loại, công dụng và tác hại của phân bón hóa học với đất và cây trồng
  • Đăng vào 19/12/2024 4:08:47 CH

Phân hóa học là gì? Phân loại, công dụng và tác hại của phân bón hóa học với đất và cây trồng

Phân hóa học là gì? Phân loại, công dụng và tác hại với đất và cây trồng

Để đảm bảo năng suất cây trồng và phát triển bền vững trong nông nghiệp, phân bón đóng vai trò thiết yếu. Với một quốc gia nông nghiệp như Việt Nam, nhu cầu sử dụng phân bón rất cao, trong đó phân hóa học chiếm hơn 80% tổng lượng tiêu thụ.

1. Phân hóa học là gì?

Phân hóa học, còn gọi là phân bón hóa học hoặc phân bón vô cơ, là loại phân bón được sản xuất từ khoáng chất thiên nhiên hoặc hóa chất thông qua quy trình công nghiệp. Chúng cung cấp các dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển của cây trồng.

Phân hóa học, còn gọi là phân bón hóa học hoặc phân bón vô cơ

2. Các loại phân bón hóa học

Phân hóa học được chia thành nhiều loại với đặc điểm và ứng dụng khác nhau, phù hợp với từng nhu cầu của cây trồng.

2.1. Phân đơn

Phân đơn chứa một loại dưỡng chất đa lượng chính (N, P, hoặc K), giúp cây trồng phát triển toàn diện theo từng giai đoạn.

  • Phân đạm: Chứa nitơ (N), giúp cây trồng phát triển thân, lá. Các loại phổ biến: Phân ure (46% N), phân sunphat amoni ((NH₄)₂SO₄: 20-21% N), phân nitrat amoni (NH₄NO₃: 33-35% N).

  • Phân lân: Cung cấp phốt pho (P) dưới dạng P₂O₅ hữu hiệu, giúp cây ra rễ và hoa tốt. Super lân (17-20% P₂O₅): Hòa tan nhanh, dễ hấp thu. Phân lân nung chảy (15-18% P₂O₅): Thích hợp đất chua, phèn.

  • Phân kali: Bổ sung kali (K) dưới dạng K₂O hữu hiệu, tăng cường chất lượng nông sản. Phân kali sunphat (K₂SO₄: 48-50% K₂O). Phân kali clorua (KCl: 55-60% K₂O), phù hợp với nhiều loại cây trồng.

Phân hóa học được chia thành nhiều loại với đặc điểm và ứng dụng khác nhau, phù hợp với từng nhu cầu của cây trồng.

2.2. Phân phức hợp

Phân phức hợp chứa nhiều dưỡng chất, được tạo ra từ phản ứng hóa học giữa các thành phần, phù hợp với các loại đất và cây trồng đặc thù.

  • Phân DAP (Diamôn photphat): Chứa 44-46% P₂O₅ và 16-18% N, thích hợp đất phèn, đất bazan.
  • Phân kali nitrat (KNO₃): Đắt tiền, dùng kích thích ra hoa, chứa 45-46% K₂O và 13% N.

2.3. Phân hỗn hợp

Phân hỗn hợp là sản phẩm phối trộn từ nhiều loại phân vô cơ, cung cấp đồng thời đa – trung – vi lượng cho cây trồng.

3. Lợi ích và tác hại của phân bón hóa học

Phân hóa học mang lại nhiều lợi ích to lớn nhưng cũng tiềm ẩn những tác hại nếu sử dụng không đúng cách.

3.1. Lợi ích mang lại

Phân bón hóa học giúp cây trồng phát triển toàn diện, nâng cao năng suất và chất lượng nông sản.

  • Giúp cây trồng tăng năng suất thu hoạch, tăng sản lượng. Ở từng giai đoạn phát triển, có thể dùng phân bón lót, bón thúc hoặc bón bổ sung để cây phát triển tốt nhất.
  • Cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng phát triển cân đối, tối đa hóa năng suất nông sản.
  • Tăng sức đề kháng cho cây, giúp cây chống chọi tốt hơn với thời tiết và sâu bệnh.
  • Kích thích cây ra rễ nhanh chóng, giúp rễ chắc khỏe, cây đẻ nhiều nhánh, nở nhiều hoa, cho tỷ lệ đậu quả cao.
  • Bổ sung dưỡng chất cho đất, giúp cây hấp thụ tốt dinh dưỡng từ đất để sinh trưởng mạnh mẽ.
Phân bón hóa học giúp cây trồng phát triển toàn diện, nâng cao năng suất và chất lượng nông sản
Phân bón hóa học giúp cây trồng phát triển toàn diện, nâng cao năng suất và chất lượng nông sản

3.2. Tác hại tiêu cực

Việc lạm dụng phân bón hóa học có thể gây ra nhiều tác động tiêu cực đến môi trường và sức khỏe.

  • Ảnh hưởng đến cây trồng: Lạm dụng hoặc sử dụng không khoa học làm ngăn cản sự hấp thụ dinh dưỡng, phá hủy chất mùn, tiêu diệt vi sinh vật có lợi và khiến cây dễ mắc bệnh.
  • Đất trồng bị bạc màu: Lâu dần đất sẽ nhiễm phèn, chua hóa, mất cân bằng sinh học.
  • Tổn hại hệ vi sinh vật: Tiêu diệt giun đất và các vi sinh vật có ích, làm giảm độ phì nhiêu của đất.
  • Gây ô nhiễm nguồn nước: Phân bón dư thừa rửa trôi gây ô nhiễm nước, lượng nitrat cao có thể giết chết sinh vật thủy sinh.
  • Ô nhiễm không khí: Quá trình sử dụng phân bón hóa học giải phóng khí độc như amoniac, gây hại cho môi trường.
  • Nguy hại sức khỏe con người: Tồn dư NO₂⁻ và NO₃⁻ trong đất, nước và nông sản có thể gây bệnh về tiêu hóa, da, hô hấp, thậm chí ung thư.

Hy vọng bài viết này giúp bạn hiểu rõ phân hóa học là gì cùng những lợi ích và tác hại của phân bón hóa học, hỗ trợ đưa ra quyết định sử dụng hiệu quả và bền vững.


Xem thêm:

Chia Sẻ Kiến Thức Này: Chia sẻ

Bài viết liên quan

Xin chào Anh/Chị. Em là trợ lý ảo của Sitto Việt Nam. Em có thể hỗ trợ Anh/Chị giải đáp các dịch vụ nào dưới đây:
Trợ lý ảo SITTO - VIET NAM
Bạn cần trợ giúp? Chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ